ZMIEŃ ROZDZIAŁ W KSIĘDZE
ZMIEŃ KSIĘGĘ I ROZDZIAŁ
WYSZUKAJ W KSIĘDZE
WYSZUKAJ W BIBLII
WSTĘP
««  1 Mch 14  »»
1 Mch 14, 1 - Wiosną 140 r. przed Chr.

1 Mch 14, 2 - Stały tytuł króla Partów; chodzi tu o Mitrydatesa I.

1 Mch 14, 5 - Tj. krajów śródziemnomorskich.

1 Mch 14, 13 - Syryjscy.

1 Mch 14, 15 - Tu ze względu na lepszy sens umieszczono wiersz 24.

1 Mch 14, 23 - W. 24 umieszczono wyżej po w. 15.

1 Mch 14, 25 - Wlg dodaje: "rzymski".

1 Mch 14, 27 - "W trzecim roku" - 140 r. przed Chr., w sierpniu; "zwierzchnika" - wyraz niezrozumiały; inni tłum. "na dziedzińcu".

1 Mch 14, 28 - tekst skażony. Proponowana poprawka: "Zostało postanowione".

1 Mch 14, 30 - Dosł.: "do swego ludu"; mowa o śmierci.

1 Mch 14, 47 - Stanowisko wyższe od wodza, niższe od króla.

STARY TESTAMENT
1 Księga Machabejska

Demetriusz II w niewoli


14
W roku sto siedemdziesiątym drugim1 król Demetriusz zebrał swoje wojska i udał się do Medii w tym celu, aby zdobyć sobie pomoc na wojnę przeciwko Tryfonowi. Gdy Arsakes2, król Persji i Medii, dowiedział się, że Demetriusz wszedł na jego ziemie, posłał jednego ze swych dowódców z poleceniem, aby pochwycił go żywego. Ten zaś poszedł, pokonał wojsko Demetriusza, jego samego pochwycił i przyprowadził do Arsakesa, a ten wtrącił go do więzienia.



Pieśń ku czci Szymona


Jak długo Szymon żył, w kraju panował pokój.
Starał się on dla swojego narodu o to, co dobre.
Władanie jego im się podobało,
a także chwała jego - po wszystkie dni.
Przy całej swej chwale zdobył Jafę na port
i uczynił przystęp do wysp zamorskich3,
rozszerzył granice swojego narodu
i objął władzę nad krajem.
Zabrał wielką liczbę niewolników,
opanował Gezer, Bet-Sur i zamek,
usunął stamtąd wszelką nieczystość,
a nie było takiego, kto by mu się sprzeciwił.
Spokojnie uprawiali swą ziemię,
a ziemia wydawała plony,
drzewa zaś na polu - owoce.
Starcy siedzieli na ulicach,
wszyscy opowiadali o szczęściu,
młodzieńcy zaś przywdziewali wspaniałe szaty i wojenne zbroje.
10 Miastom dostarczał żywności
i odbudowywał je, żeby były twierdzami,
do tego stopnia, że imię jego z chwałą
było wspominane aż na krańcach ziemi.
11 Swojemu krajowi zapewnił pokój,
a Izrael cieszył się bardzo i radował.
12 Każdy zasiadł w cieniu swojej winnicy i figowego drzewa,
i nie było takiego, kto by ich strachem napełniał.
13 W kraju nie pozostał żaden nieprzyjaciel,
a królowie4 w tych czasach zostali starci.
14 On był podporą dla wszystkich słabych ze swojego ludu,
pełen gorliwości o Prawo
wypędził wszystkich bezbożnych i złych;
15 podniósł chwałę świątyni
i pomnożył świątynne naczynia5.



Przymierze z Rzymem i Spartą


24 Potem Szymon wysłał do Rzymu Numeniusza z wielką złotą tarczą wagi tysiąca min, aby utrwalić z nimi przymierze.
16 Gdy w Rzymie, a nawet w Sparcie, dowiedziano się, że Jonatan umarł, zasmucono się bardzo. 17 Gdy jednak dowiedzieli się, że na jego miejsce arcykapłanem został jego brat Szymon i że on rządzi krajem i miastami, które są w nim zbudowane, 18 napisali do niego na tablicach z brązu, że chcą z nim odnowić tę przyjaźń i to przymierze, które zostało zawarte z jego braćmi: Judą i Jonatanem. 19 Odczytane one zostały wobec zgromadzenia w Jerozolimie.
20 A oto odpis listu, który przysłali Spartanie: «Władcy Spartan razem z miastem arcykapłanowi Szymonowi, starszyźnie, kapłanom i pozostałemu ludowi żydowskiemu, swoim braciom - pozdrowienie. 21 Posłowie, którzy zostali wysłani do naszego ludu, opowiedzieli nam o waszej chwale i czci. Ucieszyliśmy się więc bardzo z ich przybycia. 22 To zaś, co oni powiedzieli, tak zapisaliśmy w uchwałach ludu: Posłowie żydowscy, Numeniusz, syn Antiocha, i Antypater, syn Jazona, przybyli do nas, aby odnowić zawartą z nami przyjaźń. 23 Lud zaś postanowił, że należy przyjąć posłów uroczyście, a odpis tego, co powiedzą, umieścić w księgach przeznaczonych dla ludu, aby lud Spartiatów zachował pamięć o nich. Odpis tego zrobiono dla arcykapłana Szymona»6.



Dokument ku czci Szymona


25 Gdy lud7 usłyszał o tych sprawach, powiedział: «W jaki sposób odwdzięczymy się Szymonowi i jego synom? 26 On sam stał się mężnym człowiekiem, a także jego bracia i dom jego ojca. Wrogów wypędził spośród Izraela i zapewnił mu wolność». Spisali więc to na tablicach z brązu i umieścili na kolumnach na górze Syjon.
27 A oto odpis dokumentu: «Dnia osiemnastego miesiąca Elul, w roku sto siedemdziesiątym drugim, w trzecim roku8 wielkiego arcykapłana Szymona, zwierzchnika9 ludu Bożego, 28 na wielkim zgromadzeniu kapłanów, ludu, zwierzchników narodu i starszyzny kraju podano nam do wiadomości10: 29 W wielu walkach, które nawiedzały kraj, Szymon, syn Matatiasza, kapłan z synów Joariba, oraz jego bracia narażali się na niebezpieczeństwo i stawiali opór wrogom swojego narodu w tym celu, aby w poszanowaniu były świętości jego i Prawo. W ten sposób wiele chwały przyczynili swojemu narodowi. 30 Jonatan zgromadził swój naród, został arcykapłanem, aż został przyłączony do swoich przodków11. 31 Gdy nieprzyjaciele chcieli wkroczyć do jego kraju, ażeby zniszczyć go i wyciągnąć ręce po jego świętości, 32 wtedy przeciwstawił się Szymon i walczył w obronie swojego ludu, a nawet oddał dużą część swojego majątku, ażeby uzbroić żołnierzy należących do wojska swego narodu i żeby im żołd wypłacić. 33 Obwarował on judzkie miasta, a także Bet-Sur, które leży na granicach Judei, gdzie poprzednio była broń nieprzyjaciół. Umieścił tam załogę z żydowskich żołnierzy. 34 Obwarował również Jafę, która leży nad morzem, a także Gezer, które leży na granicach Azotu. Poprzednio mieszkali tam nieprzyjaciele, ale on osiedlił w nim Żydów i dał im wszystko, co było im potrzebne do podniesienia ich dobrobytu. 35 Lud widział wiarę Szymona i chwałę, której chciał przyczynić swojemu narodowi, ustanowili go więc swoim władcą i arcykapłanem w nagrodę za to wszystko, czego dokonał, za sprawiedliwość, za wiarę, której strzegł w swoim narodzie. Wszelkim bowiem sposobem zabiegał o to, żeby lud swój wywyższyć. 36 Za jego życia i przez jego ręce udało się wypędzić pogan z ich kraju i tych, którzy przebywali w Mieście Dawidowym w Jerozolimie. Wybudowali oni bowiem sobie zamek, a z niego robili wypady, świątynię wokoło bezcześcili, a przez to bardzo uwłaczali jej czystości. 37 Osadził w nim żydowskich żołnierzy i wzmocnił go jeszcze, aby był obroną dla kraju i dla miasta. Ponadto podwyższył mury Jerozolimy. 38 Tak samo król Demetriusz w nagrodę za to potwierdził mu stanowisko arcykapłana, 39 zamianował go jednym ze swoich przyjaciół i uczcił go wielkim odznaczeniem. 40 Dowiedział się bowiem, że Rzymianie nazywają Żydów przyjaciółmi, sprzymierzeńcami i braćmi, i że posłów Szymona przyjęli z honorami, 41 że Żydzi i kapłani postanowili, iż Szymon będzie ich władcą i arcykapłanem na wieki, tak długo, aż powstanie wiarygodny prorok, 42 że będzie ich wodzem; że on będzie się troszczył o świątynię i wyznaczał urzędników, czuwających nad ich robotami publicznymi, nad krajem, wojskiem i twierdzami; 43 że będzie się troszczył o świętości; że wszyscy mu będą posłuszni; że jego imieniem będą znaczone wszystkie umowy spisywane w kraju, i że będzie się ubierał w purpurę i złoto. 44 Nikomu spośród ludu ani spomiędzy kapłanów nie wolno odmówić znaczenia ani jednemu z tych przepisów, ani przeciwstawić się jego zarządzeniom. Bez jego pozwolenia nie wolno zwoływać zgromadzenia w obrębie kraju, ubierać się w purpurę ani używać złotej sprzączki. 45 Każdy, kto uczyni coś przeciwko temu rozporządzeniu lub odmówi znaczenia któremu z tych przepisów, zasłuży na karę».
46 Cały lud uznał za słuszne pozwolić Szymonowi postępować zgodnie z tym, co zostało wyżej powiedziane. 47 Szymon zaś zgodził się i wyraził swoją gotowość pełnienia czynności arcykapłana, wodza i etnarchy12 Żydów i kapłanów oraz stania na czele wszystkich.
48 Postanowiono też, że dokument ten będzie wyryty na tablicach z brązu i będzie umieszczony na świątynnym murze na widocznym miejscu. 49 Odpis zaś tych uchwał polecili złożyć w skarbcu, ażeby Szymon i jego synowie mieli go pod ręką.



WYKAZ SKRÓTÓW | KSIĘGI I ICH TŁUMACZE | INFORMACJE O WYDANIU | WYDANIE HTML (1998) | POPRZ. | COOKIES | BIBLIA MP3